24 MART DÜNYA TÜBERKÜLOZ GÜNÜ

Aksaray Halk Sağlığı Müdürlüğü'nden Yapılan Açıklamada...

24 MART DÜNYA TÜBERKÜLOZ GÜNÜ

Aksaray Halk Sağlığı Müdürlüğü'nden Yapılan Açıklamada...

24 MART DÜNYA TÜBERKÜLOZ GÜNÜ
23 Mart 2015 - 11:19

24 Mart Dünya Tüberküloz Gününde   amacımız halkımızı verem hakkında bilgilendirmek ve bilinçlendirmektir. Veremle mücadele ancak sağlık çalışanları, verem hastaları ve verem hastası olmayan diğer kişilerin işbirliği içinde olması ile mümkündür.

Verem hastalığı; verem mikrobunun solunum yolu ile alınmasıyla oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. En sık akciğerleri olmak üzere tüm organları tutabilir (Lenf bezleri, kemik, böbrek, beyin vb.).

Verem dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Dünyada her yıl yaklaşık 9 milyon yeni hasta ortaya çıkmakta,1,5 milyon insan veremden ölmektedir. Dünya nüfusunun üçte biri verem basili ile enfektedir. (vücuduna verem mikrobu yerleşmiştir). Verem basili ile enfekte olanların %10’unun yaşamlarının bir döneminde verem hastası olma ihtimali vardır.

Türkiye’nin 2013 yılı toplam verem hasta sayısı: 13.409 bunlardan %59 erkek %41kadın %65 akciğer %35 akciğer dışı verem idi. Marmara ve Karadeniz bölgesinde Türkiye geneline göre daha fazla verem hastası görülürken iç Anadolu bölgesi ve doğu Anadolu bölgesi daha az hasta görülenler arasındadır.

 Verem mikrobu, güneş görmeyen ortamlarda havada uzun süre canlı kalabilir. Güneşten gelen ultraviyole ışınları verem mikrobunu kısa sürede öldürür. Verem, tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen hastaların aksırma, öksürme ve konuşmaları sırasında havaya yayılan mikropların solunum yoluyla alınması ile bulaşır. Hastalar tarafından;

Ø  Konuşma ile 0-210 damlacık,

Ø  Öksürme ile 0-3.500 damlacık,

Ø  Hapşırma ile 4.500-1.000.000 damlacık çıkarılır.

Hastaların öksürme ve hapşırma sırasında ağızlarını mendille kapatmaları gerekmektedir. Tedavi olmayan bir verem hastası her yıl yaklaşık 10-15 kişiyi enfekte eder. (Tedavi olmayan dirençli bir hasta da dirençli mikropları bulaştırır)

 

VEREM HASTALIĞI NASIL OLUŞUR?

Solunum yoluyla alınan verem mikrobu verem enfeksiyonuna yol açar. Bu, bir hastalık durumu değildir. Vücutta verem basilinin sessiz durduğu ve adeta hapsedildiği bir durumdur.

Enfekte olan kişilerin %5’i 1-2 yıl içinde aktif verem hastası olur, %5’inde ise verem mikrobu vücutta sessiz olarak bekler. Vücut direncinin düştüğü durumlarda, vücutta beklemekte olan verem mikrobu çoğalarak verem hastalığına yol açar.

 

TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONUNUN TÜBERKÜLOZ HASTALIĞINA DÖNÜŞMESİNİ KOLAYLAŞTIRAN DURUMLAR

Ø  5 yaş altındaki çocuklar, yaşlılar,

Ø  HIV enfeksiyonu olan kişiler,

Ø  Bağışıklığı baskılayan tedavi alan kişiler,

Ø  Silikoz, diabetes mellitus, kronik böbrek yetmezliği, lösemi, lenfoma ya da baş, boyun, akciğer kanseri olanlar,

Ø  Düşük vücut ağırlığı (ideal vücut ağırlığından %10 daha az kilo)

Ø  Sigara içenler, ilaç bağımlılığı olanlar ya da alkol kullananlar.

 

VEREM HASTALIĞI HANGİ ORGANLARIMIZDA GÖRÜLEBİLİR ?

v  Akciğerler        :   % 60-70

v  Diğer Organlar :  % 30-40 Akciğer zarı,Lenf bezleri,Beyin         zarı,Kemikler,Böbrekler,Kalp zarı ve diğer birçok organ

 

VEREM HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

 

Ø  2-3 haftadan uzun süren öksürük

Ø  Ateş                                                        

Ø  Gece terlemesi

Ø  İştahsızlık, kilo kaybı                            

Ø  Yorgunluk, halsizlik

Ø  Balgam çıkarma                                     

Ø  Kan tükürme

Ø  Nefes darlığı                                           

Ø  Göğüs ve sırt ağrısı

 

VEREM HASTALIĞINDA ERKEN TANI NASIL KONULABİLİR ?

İki-üç hafta veya daha uzun süreli öksürük şikayeti olan herkes en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır!

 

VEREM HASTALIĞININ TANISI NASIL KONULUR?

Balgamın mikroskopla incelenmesi ,balgam kültürü ve akciğer grafisi ile tanı konulabilir.

VEREM HASTALIĞI TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ ?

Bugün var olan ilaçlarla verem hastalarının hemen hepsi başarı  ile tedavi edilebilmektedir. Ülkemizde verem ilaçları verem birimlerinde (verem savaşı dispanserleri) ücretsiz olarak verilmektedir. Dört veya beş ilaçla 6-9 ay süre ile tedavi verilmektedir. İlaçların düzenli kullanılması esastır. İlaçların bir gün bile aksatılmaması gereklidir.

 

DOĞRUDAN GÖZETİMLİ TEDAVİ NEDİR ?

Ülkemizde 2006 yılından beri uygulanan “Doğrudan Gözetimli Tedavi” (DGT) tüberkülozlu hastaların her doz ilacının her gün bir sağlık çalışanı veya eğitilmiş bir gönüllü tarafından hastaya verilmesini ve bu durumun kaydedilmesini esas almaktadır.

 

 VEREM HASTALARININ YAKINLARI NE YAPMALIDIR ?

Ø   Hastanın yakınları, özellikle de aynı evde birlikte yaşayanlar mutlaka verem birimlerine (verem savaşı dispanserleri) başvurarak muayene olmalıdır.

Ø   Hasta yakınlarının taramaları  dispanserlerde ücretsiz olarak yapılmaktadır.

Ø   Temaslı muayenesi sonucunda hasta olduğu tespit edilenler tedavi edilir.

Ø   Hasta olmayan fakat verem olma riski taşıyan kişilere koruyucu tedavi verilir.

 

VEREM HASTASININ TEMASLILARININ TARAMASI NASIL YAPILIR?

 

 Şikayetleri olup olmadığı  yönünde sorgulanır. Akciğer filmleri çekilir. Tüberkülin deri testi yapılır. Ön kola yapılan bu test (PPD/TDT) 48-72 saat sonra değerlendirilir.

 

VEREM HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRİZ ?

Bir toplumun veremden korunmasının en etkili yolu verem hastalarının erken teşhisi ve başarılı tedavisidir.BCG (verem) aşısı özellikle çocukları  verem hastalığından korur.Ülkemizde doğumdan sonra 2. ayını dolduran bebeklere yapılmaktadır.

VEREM HASTALIĞINDAN KORUNMA

Mikrop çıkaran hasta ile aynı evdekiler, özellikle   çocuklar için koruyucu tedavi verilir. Koruyucu tedavide tek ilaç (İzoniyazid) kullanılır.Koruyucu tedavi süresi genellikle 6 aydır.

 

EVDE KORUNMA ÖNLEMLERİ

Tüberküloz hastalarının bulunduğu ortamları havalandırmak, bu ortamlara temiz hava sağlamak, havadaki bulaştırıcı damlacıkları seyreltir, bulaşma olasılığını azaltır.Odanın güneş görmesi, ortamdaki basilleri öldürür.Hastanın en azından balgamda mikrop çıkarmayana kadar ayrı bir odada kalması uygundur.

VEREM HASTALARI ÇEVRESİNDEKİ İNSANLARI HASTALIKTAN NASIL KORUYABİLİR?

Aksırırken, öksürürken mutlaka ağızlarını mendille kapatmalıdır. Öksürük ve aksırık sonrasında eller yıkanmalıdır. Bulaştırıcı verem hastaları kapalı ortamlarda, başka insanlarla birlikteyken maske kullanmalıdır. İlaçlarını düzenli ve eksiksiz olarak kullanmaları gerekmektedir.

Sonuç itibariyle Veremsiz Bir Türkiye için sık sık ellerinizi yıkayın,sigara içmeyin, yanınızda içilmesine izin vermeyin, düzenli ve dengeli beslenin,verem hastası iseniz ilaçlarınızı düzenli kullanın ve çevrenizdeki verem hastalarının ilaçlarını düzenli kullanması için teşvik edin.

 

AKSARAY HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ