Derbent STK’ları adına DERKAD Başkanı Hüseyin Eşgin’in de katkılarıyla Konya Büyükşehir Belediyesi Koyunoğlu Müze ve Kütüphanesi konferans salonunda gerçekleştirilen program Abdurrahman Akdeniz Hoca’nın Kur’ân-ı Kerim tilavetiyle başladı.
Açış konuşmasında Müze ve Kütüphane Müdürü Hasan Yaşar, kütüphanede Konya yöresi ve ilçeleriyle ilgili devasa bir arşiv oluşturduklarını, araştırma yapmak isteyen bilim insanlarına kapılarının her an açık olduğunu söyledi.
Selamlama konuşması yapan Derbent Belediye Başkanı Hamdi Acar, Derbent ilçesini tanıtan bir programa ev sahipliği yapan Müze ve Kütüphane Müdürü Hasan Yaşar’a ve Sivil Toplum Kuruluşlarına teşekkür etti. Acar, Derbent’i otantik dönüşüm ve kayak merkeziyle turistik cazibe merkezi haline getireceklerinin altını çizdi.
Derbent manileriyle söze başlayan Derbent Kaymakamı Aziz Kayabaş, yolu yokuş olan Derbent’e teleferikle çıkacaklarının müjdesini vererek yeni bir başlangıca imza atacaklarını, Derbent’i gelenekleriyle, kültürüyle elbirliği yaparak hak ettiği yere getireceklerini söyledi.
Daha sonra Derbent’in maskot isimlerinden Hüseyin Amca’dan kaval dinletisi ve Âmâ Mevlüt Çingil Amca’dan şiir ve türkü dinletisi’nin ardından Konya Baro Başkanı Av. Mustafa Aladağ da selamlama konuşmasında Derbent’te görev yapan önceki ve şimdiki kaymakamların, Belediye Başkanıyla elbirliği yaparak oluşturulmaya çalışılan kayak merkezinin, Derbent’in tanıtımına büyük katkı sağlayacağını söyledi.
Program vesilesiyle birçok Derbentlinin bir araya gelerek görüşme imkânı bulduğunu ve hasret giderdiğini söyleyen konuşmacı Dr. Fahrettin Alişar hazırladığı slayt görselleriyle “Dünden bugüne Derbent”i anlattı.
Alişar özetle şöyle dedi: “Derbent ilçesi adını Osmanlı döneminde kurulan “Derbent Teşkilatları”ndan almıştır. Osmanlı döneminde dağlık bölgelerdeki geçit ve boğazlardan geçenlerin can ve mal güvenliğini sağlayan görevliye “Derbentçi” denir. Derbentçiler etrafa musallat olan eşkıyaların yakalanmasına yardımcı olurlar, hanlara gelen yolcuların rahat, memleket sakinlerinin eşkıyalardan korunması, halkın iskânı ile uğraşıp, halkın rahatı için asayiş görevlisi olarak çalışırlardı. Derbentçi halkın isteği üzerine çıkarılan bir emr-i şerif ile tayin olurdu.
17 Eylül 1176 tarihinde Selçuklu-Bizans arasında yapılan Miryokefalon Savaşı, Derbent sınırları içerisinde de yer alan, Beyşehir-Bağırsak Boğazı’nda yapılmıştır.
18.Yüzyılda Osmanlı Devleti sınırları içindeki Derbent teşkilatları bozulmaya başlamıştır. Bu bozulma Konya Derbent’i için de geçerlidir. Tanzimat devrinde yeni kurulan Zaptiye İdaresine bağlanan Derbent, bundan sonra sadece “Derbent” ismiyle anılmaya başlamış, kayıtlara da “Derbent” olarak geçmiştir.”
DOKUMA DESENLERİ SELÇUKLU’DAN
Derbent ve civarında ticari amaç dışında, ev ihtiyacı için “Anadolu Halıları” olarak bilinen geleneksel motiflerimizi içeren halılar ile; düz dokumalar grubuna giren cicim, zili, sumak ve kilim, halı dokunmaktadır. Ayrıca çeşitli önlük, giysiler, yün çorap ve başlıklar da dokunmaktadır. Derbent dokumalarındaki desenlerin çoğu; “Selçuklu Halıları”ndaki motiflerden oluşur. Bir bütün olarak incelendiğinde; ortak Türk Kültürünün bütün özelliklerini taşıdığı görülür.
DERBENTLİ ŞEHİTLER
Derbent, çok sayıda şehit veren bir ilçedir. Çanakkale’de 21 şehit, İstiklal Savaşında 9 şehit, Irak Cephesi 9 şehit, Filistin Cephesi 2 şehit, Kafkas Cephesi 2 şehit, Galiçya’da 1 şehit, Kore’de 1 şehit, Kıbrıs’da 1 şehit , İç Güvenlik’de 6 şehit vermiştir.
Tarihini bilmeyen milletlerin haritasını başkaları çizer!... Köksüz bir Millet olmamak için; tarihimizi, tarihi varlıklarımızı, kültürümüzü iyi bilmeli ve onları korumalıyız.”
Program sonunda konuşmacı Dr. Fahrettin Alişar’a günün anısına Derbent Kaymakamı Aziz Kayabaş hediyesini takdim etti. Halk şairi İsmail Detseli şiir okudu. Derbentli Şehitler ve vefat edenler için Derbent Müftülüğü ve Kur’an kurslarınca okunan hatimlerin duasını Derbent İlçe Müftüsü İsa Topuz yaptı. Toplu hatıra fotoğrafı çekildi. Katılımcılara kitap ve helva ikram edildi.